Integracja
funkcji wykonawczych
Funkcje wykonawcze należy postrzegać jako kompetencje bazowe, związane z przebiegiem procesu uczenia się. To złożone procesy psychiczne, które przejawiają się w działaniu (dynamiczny charakter procesów myślowych), odpowiadają za to, czy potrafimy w sposób świadomy planowy, celowy i wybiórczy kierować swoim zachowaniem zorientowanym na określony cel. Zatem poziom inteligencji uzależniony jest od dojrzałości funkcji wykonawczych, one bowiem stanowią podstawę umiejętności efektywnego działania czy też radzenia sobie w sytuacjach problemowych.
Najczęściej wyodrębnianymi składnikami funkcji wykonawczych są:
- hamowanie impulsywnych reakcji
- możliwość utrzymywania uwagi pomimo działania dystraktorów (nierozpraszanie się)
- pamięć robocza – odpowiedzialna za tymczasowe przechowywanie informacji w celu ich przetwarzania
- giętkość poznawcza – umożliwiająca postrzeganie sytuacji problemowych z różnej perspektywy
- elastyczne dostosowanie się do warunków płynących ze środowiska.
Metoda integracji funkcji wykonawczych to ściśle określona koncepcja pracy z dzieckiem, koncentrująca się na zasobach a nie deficytach, w której terapeuta nie uczy gotowych strategii, tylko stymuluje dziecko do poszukiwania własnych rozwiązań. Trenując funkcje wykonawcze z wykorzystaniem podłogi interaktywnej, dziecko – motywowane wewnętrznie -podejmuje inicjatywę, staje się coraz bardziej samodzielne, w coraz większym stopniu wpływa na swoje działania i kontroluje to, co robi, zaczyna być refleksyjne oraz świadome swoich odczuć i planów. Ponadto praca według Programu Stymulowania Rozwoju Funkcji Wykonawczych pozwala podtrzymywać naturalną ciekawość dziecka, nie hamuje naturalnej potrzeby ruchu, wspiera rozwój poznawczy, kompetencje komunikacyjne i społeczne oraz sprawność motoryczną dziecka.
Wskazania do integracji funkcji wykonawczych:
- dysharmonia rozwoju poznawczego
- nadpobudliwość psychoruchowa
- obniżona koncentracja uwagi
- zaburzeniami rozwoju procesów emocjonalno–motywacyjnych
- niedojrzałość do podjęcia nauki szkolnej
- opóźnienia w obrębie rozwoju kompetencji komunikacyjnych
- specjalne potrzeby edukacyjne
- spektrum autyzmu
- niepełnosprawność intelektualna
Program Stymulowania Rozwoju Funkcji Wykonawczych jest przeznaczony nie tylko dla dzieci z wyzwaniami rozwojowymi, ma charakter wspierający rozwój każdego dziecka w zakresie kompetencji bazowych związanych z procesem uczenia się i wyposaża w rusztowanie do samodzielnej, intencjonalnej aktywności poprzez organizację myślenia problemowego.
